Dijital çağda, WhatsApp ve benzeri mesajlaşma uygulamaları hayatımızın vazgeçilmez parçası haline gelmiştir. Boşanma, alacak, ceza davalarında bu mesajlar çoğu zaman kritik deliller olabilmektedir. Peki, silinen WhatsApp konuşmaları mahkemede ortaya çıkabilir mi? Evet, belirli koşullar altında ortaya çıkabilir. Bu yazıda, dijital delillerin hukuki değeri, silinen mesajların geri getirilmesi ve mahkemelerde kullanılması konularını detaylı olarak ele alacağız.

1. Dijital Delillerin Hukuki Geçerliliği

Türk hukuk sistemi, dijital delilleri geleneksel delillerle aynı değerde kabul etmektedir. Ceza Muhakemesi Kanunu, Medeni Kanun ve Hukuk Muhakemeleri Kanunu kapsamında, WhatsApp mesajları ve diğer elektronik veriler geçerli delil olarak sunulabilmektedir.

1.1 WhatsApp Mesajları Delil Olarak Kabul Edilme Koşulları

Bir WhatsApp mesajının mahkemede delil olarak kabul edilebilmesi için şu kriterlerin karşılanması gerekmektedir: Özgünlük (Authenticité): Mesajlar orijinal olmalı, değiştirilmemiş olmalıdır. Ekran görüntüsü tek başına yeterli olmayabilir çünkü bu tür görseller kolayca manipüle edilebilmektedir. İlgililik: Sunulan mesajlar, davayla doğrudan ilgili olmalıdır. Konu dışı yazışmalar delil olarak kabul edilmeyecektir. Yasallık: En kritik şart olan bu madde, mesajların hukuka uygun yollardan elde edilmiş olması gerektiğini ifade etmektedir. İzinsiz olarak birinin cihazına girmek, şifre kırmak veya başkasının özel mesajlarını elde etmek hukuka aykırı sayılmaktadır ve bu şekilde elde edilen deliller mahkemece reddedilmektedir. Hatta bu davranışlar, Türk Ceza Kanunu’nun 134. maddesi gereğince “özel hayatın gizliliğini ihlal” suçunu oluşturabilmektedir. Bütünlük: Mesajlar eksik sunulmamalı, manipüle edilmemiş şekilde mahkemeye ibraz edilmelidir. Seçici olarak mesajların parçaları sunulmak, delilin değerini önemli ölçüde azaltmaktadır.

2. Silinen WhatsApp Konuşmaları Geri Getirilebilir Mi?

Evet, silinen WhatsApp mesajları geri getirilebilmektedir. Ancak bu işlem teknik bilgi gerektirmektedir ve her durumda başarılı olmayabilmektedir.

2.1 WhatsApp Yedekleme Özelliği Aracılığıyla Geri Getirme

WhatsApp, varsayılan olarak kullanıcılara sohbetlerini yedekleme imkânı sunmaktadır. Bu yedeklemeler iki yoldan yapılabilmektedir: Google Drive (Android cihazlar): WhatsApp ayarlarından etkinleştirilen yedekleme, belirli aralıklarla (günlük, haftalık veya aylık) Google Drive hesabına otomatik olarak kaydedilmektedir. iCloud (iOS cihazlar): Apple cihazlarda ise iCloud servisine benzer şekilde yedeklemeler yapılmaktadır. Bir mesaj silindiği tarihinden önce yedeklenmişse, silinmiş mesajlar bu yedeklerden geri yüklenebilmektedir. Pratikte, bir kişi WhatsApp’ı sil ve yeniden kur yaptığında, “eski sohbetleri geri yüklemek istiyor musunuz?” sorusuna evet derse, silinmiş mesajlar yeniden görüntülenebilmektedir. Örnek Durum: Boşanma davasında Ayşe, eşinin aldatmasını ispat etmek için eşe yöneltilen bazı mesajları silmiştir. Ancak üç ay önce yapılmış olan yedeklemeler sebebiyle, hukuki işlemler yapıldığında bu mesajlar Google Drive üzerinden geri yüklenebilmiş ve mahkemeye sunulabilmiştir.

2.2 Veri Kurtarma Yazılımları ve Adli Bilişim Uzmanları

WhatsApp mesajları, telefonun hafızasında silinse bile, fiziksel olarak cihaza erişilerek kurtarılabilmektedir. Bu işlem için özel veri kurtarma yazılımları veya adli bilişim teknikleri kullanılmaktadır. Adli Bilişim Süreci: Mahkeme veya savcılık kararıyla, telefonun bilirkişi incelemesine gönderilmesi mümkündür. Adli bilişim uzmanları, telefonun hafızasına erişerek:

• Silinmiş mesajların izlerini tespit etmektedir
• Mesajların gönderilme tarihi ve saatini saptamaktadır
• Mesajların manipüle edilip edilmediğini belirlemektedir
• Mesajların kimden kime gönderildiğini tespit etmektedir

Bu işlemler sırasında, uzmanlar mesajların bütünlüğünü korumak için titiz davranmaktadırlar çünkü hatalı işlemler delili tamamen yok edebilmektedir. Başarı Oranı: Veri kurtarma işleminin başarısı şu faktörlere bağlıdır:

• Telefonun silinmesinden sonra geçen süre
• Silme işleminden sonra cihazda yapılan diğer işlemler
• Telefonun kullanım yoğunluğu (Yoğun kullanım, silinmiş verilerin üzerine yazılmasını hızlandırmaktadır)
• Telefon hafızasının türü

Genel olarak, silme işleminden hemen sonra işlem yapılırsa başarı oranı yükselmektedir.

3. WhatsApp Konuşmalarının Mahkemeye Sunulması

3.1 Hukuka Uygun Elde Edilme

WhatsApp mesajlarının mahkemede delil olarak kabul edilebilmesinin en kritik şartı, mesajların hukuka uygun yollardan elde edilmiş olmasıdır.

Hukuka Uygun Olarak Kabul Edilen Durumlar:

• Kişinin kendi telefonundan aldığı mesajlar (davaya taraf olduğu mesajlaşmaları)
• Başka bir kişinin gönüllü olarak kendisine gösterdiği mesajlar
• Ortak kullanılan cihazlardan elde edilen mesajlar
• Mahkeme kararıyla bilirkişi tarafından incelenen telefondan elde edilen mesajlar

Hukuka Aykırı Olarak Kabul Edilen Durumlar:

• Başkasının telefonuna izinsiz girmek suretiyle elde edilen mesajlar
• Şifre kırmak veya özel yazılım kullanarak elde edilen mesajlar
• Tehdit veya şantaj yoluyla elde edilen mesajlar
• Başkasının hesabına izinsiz girmek suretiyle elde edilen mesajlar

Bu tür hukuka aykırı yollardan elde edilen deliller mahkemece reddedileceği gibi, bu davranışlar Türk Ceza Kanunu’nun 134. maddesi gereğince “özel hayatın gizliliğini ihlal” suçunu oluşturmaktadır ve 1-3 yıl arası hapis cezasını gerektirmektedir.

3.2 Sunum Şekli

WhatsApp mesajları mahkemeye çeşitli şekillerde sunulabilmektedir: Ekran Görüntüsü: En basit yöntem olmakla beraber, tek başına yeterli olmayabilmektedir. Günümüz teknolojisinde ekran görüntüleri kolayca Photoshop veya benzeri programlarla değiştirilebilmektedir. Basılı Çıktı: Yazışmaların A4 sayfaya basılarak sunulması da tercih edilen bir yöntemdir. Ancak bu da manipülasyon ihtimalini tamamen ortadan kaldırmamaktadır. Bilirkişi Raporu ile Destekleme: En güvenilir yöntem, ekran görüntüleri veya çıktıların, bilirkişi raporu veya adli bilişim raporuyla desteklenmesidir. Bu sayede, mesajların gerçekliği ve manipülasyon yapılmadığı teknik olarak kanıtlanmaktadır. Telefonun Bizzat Mahkemeye Sunulması: Bazı davalarda, mahkeme kararıyla telefonun kendisinin bilirkişi incelemesine gönderilmesi de mümkündür. Bu yöntem, delillerin en güvenilir şekilde korunmasını sağlamaktadır.

3.3 Noter Tasdiki

WhatsApp mesajlarının güvenilirliğini artırmak için, noter huzurunda mesajların tespiti ve tasdiki talep edilebilmektedir. Noter, belirli bir tarih ve saat itibariyle mesajların var olduğunu ve içeriğini resmî şekilde belgeleyen bir tutanak hazırlamaktadır. Bu tutanak, mahkemede delil olarak ileri sürüldüğünde önemli bir kanıt niteliği taşımaktadır.

4. Boşanma Davalarında WhatsApp Mesajları

Boşanma davalarında WhatsApp mesajları, özellikle şu konuların ispatında kullanılmaktadır: Aldatma/İhanet: Eşin bir başkasıyla romantik veya cinsel ilişkiye sahip olduğunun kanıtı olarak sunulan mesajlar, boşanma kararını önemli ölçüde etkilemektedir. Hakaret ve Tehdit: Eşler arasında geçen küfür, hakaret veya tehdit içerikli mesajlar, manevi tazminat ve boşanma gerekçesi olabilmektedir. Şiddet: İlaveten fiziksel şiddetin gerçekleşeceğine dair tehditleri içeren mesajlar, mahkemede delil olarak sunulabilmektedir. Finansal Sorunlar: Gizli gelir veya mal varlığı saklama girişimini gösteren mesajlar, mal rejimi belirlemesinde önem taşımaktadır.

4.1 Pratik Örnek

Mehmet ve Ayşe boşanma davasında, Ayşe, Mehmet’in kendisini aldattığını iddia etmektedir. Whatsapp’ta Mehmet’le başka bir kişi arasındaki yazışmalar, açıkça aldatmanın kanıtı niteliğindedir. Ancak Ayşe, Mehmet’in telefonuna izinsiz girmek suretiyle bu mesajları elde etmiştir. Bu durumda, Ayşe hukuka aykırı delil elde etmiş olacağından, bu mesajlar mahkemece reddedilecektir. Hatta Ayşe’nin bu davranışı, cezai sorumluluğu da beraberinde getirebilecektir. Buna karşın, Mehmet, Ayşe’ye gönderdiği kendi mesajlarını (aldatmayla ilgili bulunduğunda) mahkemeye sunabilmektedir. Çünkü bu mesajlar, Mehmet’in kendi telefonundan alınmakta ve hukuka uygun şekilde elde edilmektedir.

5. WhatsApp Mesajlarının Mahkemede İncelenmesi Süreci

5.1 İncelemenin Aşamaları

Delil Olarak Kabul Edilme Talebi: Taraf, mesajları delil olarak sunacağını belirten dilekçeyle mahkemeye başvurmaktadır. Mahkeme Kararı: Hakim, mesajların davayla bağlantılı olup olmadığını ve özel hayatın gizliliğini ihlal edip etmediğini değerlendirmektedir. İnceleme Talebi: Gerekli görülürse, mahkeme, bilirkişi incelemesi yapılmasına karar verebilmektedir. Bilirkişi Raporu: Adli bilişim uzmanı, mesajların gerçekliğini, içeriğini ve elde ediliş şeklini ayrıntılı bir raporla belgelemektedir. Hakim Kararı: Tüm veriler ışığında, hakim mesajların delil olarak kabul edilip edilmediğine karar vermektedir.

5.2 Hakim Takdir Yetkisi

Yargıtay içtihatlarına göre, WhatsApp mesajları, tek başına davayı kazandırmaya yeterli olmayabilmektedir. Hakim, mesajların davaya etkisini değerlendirerek karar vermektedir. Eğer mesajlar diğer delil ve tanık beyanlarıyla destekleniyorsa, hakim bunlara daha fazla önem verebilmektedir.

6. Mahkeme Doğrudan WhatsApp Şirketinden Mesaj İstemez

Önemli bir nokta, Türkiye’de resmi mahkemelerin WhatsApp şirketinden doğrudan mesaj isteyememesidir. Bunun nedenleri şunlardır: Yetkililik Sorunu: WhatsApp, Meta Inc. tarafından işletilmekte olup, Türkiye’de resmi bir temsilciliği bulunmamaktadır. Şifreleme: WhatsApp mesajları uçtan uca şifreleme sistemi kullanmaktadır. Bu sistem sayesinde, WhatsApp sunucuları bile mesaj içeriğini göremez. Dolayısıyla, WhatsApp şirketine başvurulsa bile, şirket bu mesajları çıkaramayacaktır. Praktik Sorun: Türk mahkemelerinin, yurt dışındaki bir şirkete müzekkere yazması ve sonuç alması teknik olarak imkânsıza yakındır. Bunun yerine, mahkemeler taraflardan kendi telefonlarından mesajları sunmalarını istemektedir.

7.GSM Operatörü Kayıtları Nasıl Kullanılır?

WhatsApp mesajlarının doğrudan elde edilememesi durumunda, GSM operatörlerinden telefon ve mesaj kayıtları talep edilebilmektedir. Ancak bu kayıtlarda dikkat edilmesi gereken önemli noktalar vardır: SMS İçeriği: GSM operatörleri, kısa mesaj (SMS) metinlerini kaydedebilmektedir. WhatsApp İçeriği: Buna karşın, WhatsApp mesajlarının metni kaydedilemez. Çünkü WhatsApp mesajları internet üzerinden iletilmektedir. Arama Bilgileri: Hangi numaralar arasında, hangi saatlerde aramaların yapıldığı bilgisi elde edilebilmektedir. Örneğin, gece yarısı sık arama yapılan bir numara, aldatma iddiasını destekleyebilmektedir.

8. Özel Hayatın Gizliliği ve Sınırlamalar

8.1 Anayasal Koruma

Türk Anayasası’nın 20. maddesi, “herkesin özel hayatına ve aile hayatına saygı gösterilmesini isteme hakkına sahip olduğunu” ve “özel hayatın ve aile hayatının gizliliğine dokunulamayacağını” belirtmektedir.

8.2 Ceza Hukuku Açısından Koruma

Türk Ceza Kanunu’nun 134. maddesi, özel hayatın gizliliğini ihlal eden kişiye 1-3 yıl arası hapis cezası vermektedir. Gizliliğin görüntü veya seslerin kayda alınması suretiyle ihlal edilmesi durumunda, ceza bir kat artırılmaktadır (2-6 yıl).

8.3 Yargıtay Kararları

Yargıtay 12. Ceza Dairesi’nin 2012 tarihli kararında, belirli koşullar altında, kendisine karşı işlenmekte olan cinsel saldırı, hakaret, tehdit gibi suçları önlemek amacıyla yapılan kayıtların hukuka aykırı olmayabileceği ifade edilmiştir. Ancak bu istisna, çok dar şartlar altında geçerli olmaktadır.

SSS (Sıkça Sorulan Sorular)

S: Ekran görüntüsü tek başına delil olabilir mi? C: Hayır, ekran görüntüsü manipülasyona açık olduğu için tek başına yeterli olmayabilir. Bilirkişi raporu veya noter tasdiki gibi destek belgeler gerekebilmektedir. S: Mahkeme, WhatsApp şirketinden doğrudan mesaj isteyebilir mi? C: Hayır, WhatsApp yurt dışında faaliyet gösteren bir şirket olup, Türkiye’de resmi temsilciliği bulunmamaktadır. Ayrıca uçtan uca şifreleme nedeniyle, şirket bile mesaj içeriğini göremez. S: Başkasının telefonundan elde ettiğim mesajları delil olarak sunabilir miyim? C: Hayır, hukuka aykırı yollardan elde edilen mesajlar mahkemece reddedileceği gibi, bu davranış suç oluşturabilmektedir. S: Silinen mesajlar kesinlikle geri getirilebilir mi? C: Hayır, silme işleminden sonra cihazda yapılan işlemler, veri üzerine yazılması ve diğer faktörler nedeniyle, kurtarma her zaman mümkün olmayabilmektedir. S: GSM operatörü kayıtlarından WhatsApp mesajları çıkabilir mi? C: Hayır, WhatsApp internet üzerinden iletildiği için, operatör kayıtlarında WhatsApp mesaj metinleri yoktur. Yalnızca aramaların tarihi, saati ve sıklığı görülebilmektedir. S: Mahkeme kararı olmadan adli bilişim incelemesi yaptırabilir miyim? C: Mahkeme kararı olmadan telefonunuzda adli bilişim incelemesi yapılması durumunda, elde edilen bulguların mahkemede delil olarak kabul edilme ihtimali düşüktür. S: Boşanma davasında tek başına WhatsApp mesajları davayı kazandırabilir mi? C: Hayır, hakim takdir yetkisine sahiptir. Mesajlar diğer delil ve tanık beyanlarıyla destekleniyorsa daha fazla önem kazanabilmektedir. İletişim ve Hukuki Danışmanlık WhatsApp mesajlarının delil olarak kullanılması veya diğer hukuki konularda uzman danışmanlık almak için profesyonel bir avukatla iletişime geçmeniz önerilmektedir. Özellikle boşanma, ceza ve alacak davalarında, doğru hukuki strateji kullanılması sonucu önemli ölçüde etkilemektedir.d