Ortak Velayet Nedir, Ortak Velayet Yasası Nasıl İşletilir?

Kanuna göre velayet, anne – babanın reşit olmayan veya reşit olmakla birlikte kısıtlanmış olan çocukları üzerindeki hak ve görevlerini ifade eder. Bu hak ve görevlerin anne ve baba tarafından eşit biçimde kullanılıp yürütülmesine ortak velayet denir. Evlilik sürerken velayet bu ikisine aittir. Sorun, evliliğin sona ermesi ile birlikte ortaya çıkar. Boşanmanın ardından velayet, çocuğun yüksek menfaati göz önünde bulundurularak anne veya babadan birine verilir. Daha doğrusu verilirdi, en azından yakın zamana kadar. Daha evvel mümkün olmayan ortak velayet, Yargıtay kararı ile mümkün hale geldi.

Ortak Velayet Dilekçesi Nasıl Yazılır?

Bunu anlamak için öncelikli olarak ‘ Ortak velayet davası nasıl açılır ?‘ sorusunu yanıtlamak gerekir. Ortak velayet dilekçesi yazılırken mevzuattaki ortak velayet kanun maddeleri eklemek dilekçenin sağlıklı olması açısından önemlidir. Yargıtay geçen yılın Şubat ayında verdiği bir kararda, ortak velayetin “Türk kamu düzenine ve Türk toplumunun temel yapısına aykırı olmadığını” belirtti. Buna gerekçe olarak da Türkiye Cumhuriyeti’nin tarafı olduğu bir uluslararası sözleşmenin 2016 yılında yürürlüğe girerek iç hukukumuz halini alan “Eşler, evlilik bakımından, evlilik süresince ve evliliğin bitmesi halinde, kendi aralarındaki ve çocuklarıyla olan ilişkilerinde, özel hukuk niteliği taşıyan hak ve sorumluluklar açısından eşittir. Bu madde, devletlerin çocuklar yararına gereken tedbirleri almalarına engel değildir.” hükmünü gösterdi.

Yüksek Mahkeme bu hükmü, evlilik bittikten sonra da anne ve babanın velayeti birlikte kullanmasını mümkün kılacak şekilde yorumlamıştır. Bu durumda mahkemeler artık ortak velayete karar verebilecekler. Bu yola, halen devam eden davalar için başvurulabilir. Bunun yanında daha önceden verilip kesinleşmiş olan velayet kararları hakkında açılacak Velayetin Değiştirilmesi Davası ile de tesis edilmesi istenebilir.

Boşanma davası anlaşmalı boşanma şeklinde ise (ya da sonradan anlaşmalı olmuşsa) ortak velayet konusu anlaşmalı boşanma protokolüne eklenebilir. Protokolün ortak velayetle ilgili kısmı şu şekilde düzenlenebilir ve aşağıda yer alan satırlar ortak velayet dilekçe örneği kapsamında değerlendirilir.

Tarafların müşterek çocuklarından ….. doğum tarihli …..’ in velayeti ortak velayet olacaktır.
Taraflar, müşterek çocuklar ile istedikleri zaman görüşebilecekleri konusunda anlaşmaya varmışlardır.
(Anne veya Baba) müşterek çocukların, tüm öğrenim hayatı boyunca lisans hayatı bitene kadar, okul harcamalarını dershane ücretlerini, özel ders ücretlerini, servis ücretlerini ve okul yemek bedellerini, sağlık masraflarını ödeyecektir. Müşterek çocukların okul değişikliği halinde gideceği okula taraflar birlikte karar verecektir.

Ortak velayette nafaka konusunda da değinilmelidir. Çekişmeli boşanma davasında ortak velayet kararı verilmiş olsa dahi, bu durum çocuk hakkındaki iştirak nafakasının azaltılmasına yol açmaz. Yani ortak velayetin olmadığı durumda dahi, çocuğun tüm masrafını velayet hakkı kendisine verilmeyen taraf üstlenmez. Anlaşmalı boşanma durumunda ortak velayet ve çocuk hakkındaki nafaka konuları protokolle düzenlenebilir.

Ortak Velayet Davası Nasıl Açılır?

Hiç şüphesiz ortak velayet davası açmadan önce, ‘Boşanma davalarında çocuğun velayeti hangi taraf üzerinde bırakılır ?‘ sorusunun yanıtına değinmek, daha sonra ise ‘Ortak velayet davası nasıl açılır ?’ kapsamında yer alan adımlardan bahsetmek gerekir. Daha önce verilmiş bir boşanma hükmü kapsamındaki velayet kararı hakkında dahi velayetin kaldırılması ile birlikte ortak velayet kararı verilmesi talep edilebilir. Dilekçe yazılırken ilk olarak, mevcut boşanma kararını içeren hükümden bahsedilmelidir. Bunun ardından, boşanma sonrası velayetin nasıl kullanılmış olduğu özetlenir. Son olarak da çocuğun güvenliği ve üstün yararı için ortak çocuk hakkındaki mevcut velayet durumunun kaldırılarak ortak velayet kararı verilmesi mahkemeden talep edilir.

Ortak velayet davaları kapsamındaki sürecin tümünü takip edebilecek ve alanın istediği tüm donanımları bünyesinde barındıran uzman medeni hukuk avukatlarımız ile iletişime geçerek, ortak velayet davası açabilir, sürecin takibini uzman ellere bırakabilirsiniz.

Ortak Velayet Yargıtay Kararı

Bu noktada ortak velayet karar örneği verilmesi uygun olacaktır. Çünkü ortak velayet 2019 yılında henüz güncel bir konu niteliğindedir. Yargıtay 2. Hukuk Dairesi 20 Şubat 2017 tarih ve 2016/15771 E., 2017/1737 K. Sayılı içtihadında ortak velayetin Türk toplumunun temel yapısına, kamu düzenine uygun olduğuna vurgu yapmıştır. BM Çocuk Hakları Sözleşmesi’nin 3/1, 9, 18 inci maddeleri de müşterek çocuğun üstün yararını gözetmiş, çocukların anne ve babasından eşit ilgi ve bakım görme hakkı güvence altına alınmıştır.

Yargıtay 2. Hukuk Dairesi, ilgili kararında ortak velayet düzenlenmesinin, Türk kamu düzenine “açıkça” aykırı olduğunu ya da Türk toplumunun temel yapısı ve temel çıkarlarını ihlal ettiğini söylemek mümkün olmadığından bahsetmiştir.